1. Trái phiếu Chính phủ – “Người khổng lồ an toàn”
1.1. Khái niệm
Trái phiếu Chính phủ là loại trái phiếu do chính phủ quốc gia phát hành để vay tiền từ công dân hoặc tổ chức. Khi bạn mua trái phiếu này, bạn đang cho nhà nước vay tiền.
1.2. Đặc điểm nổi bật
-
Độ an toàn cao nhất: Chính phủ có quyền thu thuế và in tiền, nên khả năng trả nợ gần như đảm bảo.
-
Lãi suất ổn định: Không cao như các loại trái phiếu khác, nhưng bù lại rủi ro gần như bằng 0.
-
Thời gian đáo hạn dài: Có thể là 1 năm, 5 năm, 10 năm hoặc hơn.
1.3. Ví dụ dễ hiểu
Giống như bạn cho bố mẹ vay tiền mua đồ dùng, bạn biết chắc bố mẹ sẽ trả nên không lo. Lãi thấp, nhưng an toàn.
2. Trái phiếu Doanh nghiệp – “Vốn vay từ thị trường”
2.1. Khái niệm
Đây là loại trái phiếu do các công ty (tư nhân hoặc nhà nước) phát hành để huy động vốn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, đầu tư dự án,…
2.2. Đặc điểm chính
-
Lãi suất cao hơn trái phiếu chính phủ: Do doanh nghiệp cần hấp dẫn nhà đầu tư.
-
Có rủi ro: Nếu công ty làm ăn thua lỗ hoặc phá sản, bạn có thể bị mất lãi, thậm chí mất một phần gốc.
-
Thường có xếp hạng tín nhiệm: Để đánh giá độ tin cậy của công ty phát hành (ví dụ: AAA là tốt nhất).
2.3. Ví dụ dễ hiểu
Giống như bạn cho một người bạn thân làm kinh doanh vay tiền. Nếu bạn ấy làm ăn tốt, bạn được lãi cao. Nhưng nếu thất bại, bạn có thể mất cả lãi lẫn gốc.
3. Trái phiếu Chuyển đổi – “Nửa vay, nửa cổ phiếu”
3.1. Khái niệm
Là trái phiếu ban đầu là khoản vay, nhưng đến một thời điểm nào đó, bạn có quyền chuyển nó thành cổ phiếu của công ty.
3.2. Đặc điểm thú vị
-
Vừa có lãi trái phiếu, vừa có cơ hội trở thành cổ đông nếu công ty phát triển mạnh.
-
Lãi suất thường thấp hơn trái phiếu thông thường (do bạn có thêm “quyền” chuyển đổi).
-
Có tính chất “nửa nợ – nửa vốn”.
3.3. Ví dụ dễ hiểu
Bạn cho người bạn vay tiền, nhưng có thỏa thuận rằng sau 1 năm, bạn có thể đổi khoản vay thành phần hùn vốn trong công ty nếu bạn thấy tiềm năng.
4. So sánh tổng quát
| Đặc điểm | Trái phiếu Chính phủ | Trái phiếu Doanh nghiệp | Trái phiếu Chuyển đổi |
|---|---|---|---|
| Mức độ an toàn | Rất cao | Trung bình – thấp | Trung bình |
| Lãi suất | Thấp – ổn định | Cao hơn, có rủi ro | Vừa phải |
| Quyền chuyển đổi | Không | Không | Có thể thành cổ phiếu |
| Đối tượng phát hành | Chính phủ | Doanh nghiệp | Doanh nghiệp niêm yết |
| Phù hợp với ai? | Nhà đầu tư an toàn | Người ưa sinh lời cao | Người linh hoạt, chấp nhận rủi ro |
5. Tóm lại
-
Nếu ưu tiên an toàn, ít rủi ro → chọn Trái phiếu Chính phủ.
-
Nếu muốn lợi nhuận tốt hơn, có thể chấp nhận rủi ro → chọn Trái phiếu Doanh nghiệp.
-
Nếu muốn lãi + cơ hội thành cổ đông → xem xét Trái phiếu Chuyển đổi.